Çocuğumun Arkadaşı Olabilir Miyim?

Arkadaş kavramı çocuğun gelişiminde önemli bir yapı taşıdır. Arkadaş, çocuğun sağlıklı sosyal-duygusal gelişimi için aile kadar benzersiz bir role sahiptir. Çünkü çocuk yetişkinlerden öğrenemeyeceği çoğu becerileri arkadaşından öğrenebilir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki; arkadaşlık ilişkileri esas olarak 3 yaştan sonra gelişmeye başlar. Çünkü bu yaşlardan sonra çocukların ailelerine daha az bağımlı oldukları gözlemlenmiştir.

Bazen anne ve babalar çocuklarının arkadaşa ihtiyacı olmadığı düşüncesine kapılabilirler. ‘Ben onunla oyun oynarım arkadaşa ihtiyacı yok!’ gibi söylemlerde bulunabilirler. Bazı anne babalar içe dönük bir yaşam sürdürdüklerinden veya çocuğun üstüne fazla titrediklerinden dolayı çocuğun arkadaşa sahip olmasını istemeyebilirler; çocuğunun düşüp yaralanacağından, kıyafetlerinin pisleneceğinden, üşüteceğinden korkarlar. Arkadaşlardan gelecek tehlikeleri abartma eğilimindedirler. Onlara karşı güvenmemeyi aşılarlar. Bu tip ebeveynler her adım başı çocuğa karışır ve sık sık öğütler veren kişiler olarak karşımıza çıkabilirler.

Peki arkadaş çocuk için neden bu kadar önemli?

-Arkadaşa sahip olan çocuklar daha yüksek benlik değerine sahip olmaktadırlar. Yani kendilerini daha değerli görebiliyorlar ve kendilerinin daha çok farkında olabiliyorlar.

-Kaygılı olma gibi içselleştirilmiş problemleri ve saldırganlık gibi dışsallaştırılmış problemleri daha az gösterme eğilimindedirler.

-Daha fazla olumlu sosyal davranışlar gösteriyorlar. Yani zor durumda kalan birine daha fazla yardım etme eğilimindeler. Empati yetenekleri daha çok gelişmiştir. Çünkü arkadaşlarıyla beraber olan bir çocuk, olaylara karşı verilen tepkilere daha fazla maruz kaldığı için kişinin ne hissettiğini anlayabiliyorlar. Çünkü çocuk daha öncesin de bunları deneyimlemiş oluyor.

-Daha hızlı uykuya dalma gözlemleniyor. Çünkü çocuk arkadaşlarıyla paylaşım yaptığında ve vakit geçirdiğinde kendini daha rahat ve mutlu hissedebiliyor.

-Daha iyi başa çıkma becerilerine sahip oldukları gözlemleniyor. Yapılan araştırmalar kaliteli bir arkadaşlık ilişkisine sahip olan okul öncesi çocuklarda, dünyaya yeni gelmiş olan kardeşini daha az kıskandığını gösteriyor. Yeni gelen kardeşe daha hızlı bir şekilde adapte oldukları ve iletişim kurmaya çalıştıkları gözlemleniyor. Çünkü aile dışındaki başka bir çocukla da iyi ilişkiler geliştirme konusunda deneyimi olduğu için çocuk yeni gelen bir kardeşi tehdit olarak algılamıyor.

-Arkadaşlarıyla yaşadığı çatışmalardan çok fazla yararlı bilgiler öğreniyorlar. Bir anlaşmazlık çıktığında nasıl uzlaşacağını, karşısındakinin ihtiyacını nasıl anlayacağını, bir daha ki sefere hangi noktalara dikkat edeceğini, özür dileme gibi uyum sağlayıcı becerileri bu çatışmalar sayesinde öğreniyor. Burada öğrendiği bilgileri başka bir yerde yepyeni arkadaşlarla tanıştığında aynı bilgiyi oraya transfer ediyor.

Burada en önemli nokta; çocuğa herkesle arkadaş olamayacağı anlatılmalıdır. Tabii ki geçinemeyeceği arkadaşları da olacaktır. Olabildiğince arkadaşlık ilişkilerine karışmaktan kaçının. Kendi kendine çözebilmesine izin verin ki sosyal becerileri gelişebilsin. Eğer yaşadığı her sorunda çözümü siz bulursanız, hayatta karşılaşacağı problemlere karşı çözüm üretmede sıkıntılar çıkabilir.