Filofobi (Aşık Olma Korkusu)

Aşk…

Çoğumuzun midesinde kelebekler uçuşturan, binlerce güzel ve farklı kelimeyle tarif edebileceğimiz bir kavram. Peki ya aşk, bazılarımız için bunlardan daha farklı anlamlar ifade ediyor olabilir mi? Mesela büyük bir korku…

Başlarda sadece “aşık olmak” olgusundan duyulan bir endişe, zamanla fobiye dönüşebilmektedir. Psikiyatrik olarak filofobi denen rahatsızlık, halk arasında aşık olma korkusu adıyla bilinmektedir. Bu kişilerin incinme ya da terk edilme korkusundan dolayı yakın ilişkiler kurmaktan çekindiği, herhangi bir kişiye karşı duygusal bağ ile bağlı olmak ya da ona karşı savunmasız olmak fikrini bile son derece rahatsız edici buldukları bilinmektedir.

Korku kendini ilk olarak romantik ilişki kurulacak kişiye ve bu sürece dair başlasa da zamanla, kişinin aile ve arkadaş ilişkilerine de yayılmaktadır.

Peki Sebebi Nedir?

Konuya dair pek çok görüş mevcuttur. Filofobiyi çocukluk travmasına bağlayan birtakım görüşler olduğu gibi, modern toplum yapısına bağlayan bir kesim de vardır. Kesin olarak bilinen ise, bu korkunun aslında yüzyıllardan beri var olduğu.

Filofobi belirtileri, kişiden kişiye göre değişebilmektedir. DSM-5’ te ayrı bir başlık olarak bahsedilmese de, sosyal fobi içinde yer almaktadır. Dr. Scott Dehort, kadınlar da görüldüğü kadar, erkeklerde de görüldüğü ortaya koymuştur. Ve yine, bu duruma yol açan net bir yaşam olayı ya da biyolojik faktörden bahsetmemektedir. Partnerler arasında her şey yolunda giderken, yaşanan kötü bir deneyim dahi, kişide filofobi oluşmasını tetikleyebilmektedir.

Filofobi, romantik ilişkiden kaçınan ve her türlü ilişkiden kaçınan kişiler olarak iki ayrı grupta incelenmektedir.

Romantik ilişkiden kaçınan kişilerin, bir şekilde bağ kurabildiği durumlar da görülmektedir. Fakat, buradaki bağ, tahmin edilebileceği gibi çok da sağlıklı olmayacaktır.

Her türlü ilişkiden kaçınma durumunda da, kişi karşılıklı bir partner ilişkisi bir yana dursun, tek taraflı bir duygu besleme durumundan bile kaçınmaktadır. Bu kaçınma davranışı zamanla, anksiyete, panik atak ve pek çok kişilik bozukluğuna sebep olmaktadır. Sosyal fobi başlığı altında incelenmesinin ana nedeni de budur.

Tedavi

Fobinin derecesi ve kişinin bu fobiye yüklediği anlama göre değişmekle birlikte, hayat tarzında yapılacak bazı değişiklikler ve psikoterapi desteği çoğu zaman işlevsel olmaktadır. Daha ileri bir boyuttaki fobide, psikoterapiye ek olarak ila. Kullanımına psikiyatrist gözetiminde karar verilmektedir.

N.