Ebeveynleşmiş Çocuk

Çevremizde bazı insanlar vardır. Her şeye kırılan ,alıngan, hassas. ‘’Çocuksu ‘’ diye adlandırdığımız.

Bazı çocuklar da yetişkin gibidir. Soğukkanlı, girişken, çözüm bulma arayışı içinde olan. Çocuksu yetişkinlerin ne kadar anormal bir boyutu varsa, yetişkin çocukların da tıpkı onlar kadar anormal bir boyutu vardır.

Yaşamın her noktasında olduğu gibi aile dinamiklerinde de denge kavramı çok önemli bir yerdedir. Aile içindeki bireyler sorumluluklarını gözardı ettiğinde, yapılması gerekenleri yapmadığında, dengenin korunması için bir diğeri sorumlulukları üstlenir.

Bu sorumluluğu çocuk da alabilir. Bunu çocuğun yaptığı nokta çok kritik. Başkalarının ihtiyaçlarını karşılayan ve bunu sürekli yapan çocuk – yaşı gereği- bu yükü aşamaz hale gelebiliyor. Bu durum yetişkinliğe bir çok farklı psikolojik etkiler ile yansıyor oluyor.

Genelde çocukluk yıllarında üstlenilmek zorunda kalan sorumlulukların yetişkinlikteki yansıması hassasiyet, birikmiş içsel kızgınlık, depresif belirtiler şeklindedir.

Örneğin yapılan bir araştırmada kız çocukları, günlük rutinlerinde şu şekilde bir ebeveynleşme davranışlarından bahsetmişler; diğer aile üyelerine daha fazla duygusal destek verdiklerini ve onların dertlerini dinleyip, yardımcı olmaya çalıştıklarını belirtmişler.

Babanın çocuğa bakım vermesi, annenin bakımı kadar kutsaldır ve gereklidir çocuk için. Fakat toplumsal cinsiyet yargıları dahilinde gözler hep annenin üzerindedir. Mevcut araştırmadaki analizlerde de , annenin eşiyle ilişkisi ve kaygısı kontrol edilmiştir.

Annelerin eşiyle olan ilişkisi, çocuklarıyla olan ilişkileri ve onlardan beklentileriyle yüksek derecede ilişkilidir. Annenin ve babanın birbirlerine karşı olan bağları ve ilişkilerinin derinliği , çocuğun aile içinde aldığı rol ve sorumluluklarıyla ilgilidir.

Bu yüzden evde yemek yapan çocuklara, baş edemediği bir sorunla yalnız kalmak zorunda kalan çocukla, baba yokken evde baba rolünü alan çocuklara, derslerinden önce evdeki sorumluluklarını tamamlaması gereken ebevenleşmiş çocuklara bir de bu açıdan bakalım. Acaba bu davranışlar hangi noktaya kadar işlevsel ve hangi noktadan sonra çocuğumuzu olumsuz etkiliyor olabilir? Bunu bir düşünelim.

Kaynakça

İplikçi, B.A. ve Acar, Ş.B., (2019). Kim Ebeveyn? 12-Yaş Çocuklarının Ebeveynleşme Davranışlarını Yordayan Etkenler.Türk Psikoloji Dergisi, 34(84), 1-15.